Spotkanie 4

Pierwszy Gość Klubu Fotosok - Pan Wojciech Woś
(patrz zakładka: Gość - Wojciech Woś)

temat:   Sylwetki fotografów: - DOROTHEA LANGE,
            Henri Cartier Bresson, Jacques Henri Lartique.
            Pierwsze, najstarsze zdjęcia - z historii fotografii.
               Ogniskowa a perspektywa, jasność obiektywu, plan,

głębia ostrości.

Ogniskowa – kąt widzenia obiektywu - z technicznego punktu widzenia jest to odległość między ogniskiem układu optycznego, a głównym punktem układu optycznego, czyli odległość soczewki skupiającej światło i punktu skupienia promieni światła padających z tej soczewki. Inaczej mówiąc jest to odległość pomiędzy środkiem optycznym, a matrycą w aparacie cyfrowym lub filmem w aparacie analogowym.

Ogniskowa jest jednym z podstawowych parametrów określających obiektyw. W praktyce wygląda to następująco – obiektyw szerokokątny (z krótką ogniskową) skupia ognisko układu optycznego blisko matrycy/filmu, co zapewnia szeroki kąt widzenia. Odwrotnie jest w przypadku teleobiektywu, który posiada długą ogniskową, przez co jego kąt widzenia jest niewielki. Z ogniskową wiąże się także "przybliżenie" obiektywu, co obrazuje poniższy rysunek.

Ogniskowa, a kąt widzenia obiektywu

Im dłuższa ogniskowa, tym węższy kąt widzenia, a co za tym idzie większe "przybliżenie".

Ogniskowa wiąże się również z pojęciem tak zwanego zoom'u, którym dysponują tylko obiektywy zmiennoogniskowe. Zoom polega na regulacji zakresu ogniskowej. Teoretycznie maksymalna długość ogniskowej obiektywu podzielona przez minimalną powinna dać nam wartość zoom'u danego obiektywu. Czyli np. obiektywy o ogniskowej 35-70mm i 70-140mm miałyby ten sam zoom x2. Jednak kąty widzenia, a więc i "przybliżenie" byłby całkiem rożne. Poza tym od ogniskowej zależy także długość obiektywu – obiektywy z długą ogniskowa mają zwykle większe rozmiary.

Rodzaje obiektywów

Ogólnie obiektywy możemy podzielić na:

obiektywy szerokokątne – ogniskowa ok. 16mm – 35mm (głównie krajobrazy, architektura i zamknięte pomieszczenia, wszędzie gdzie chcemy objąć duży obszar)
obiektywy standardowe – ogniskowa ok. 50mm
obiektywy długoogniskowe / teleobiektywy – ogniskowa od 80mm w górę (przybliżenia z odległości, wąski kąt)

Wśród nich występują także specyficzne typy np:

obiektywy makro (Szczegóły w techniki/makrofotografia)
obiektywy portretowe
obiektywy typu "rybie oko" (celowo powodują kuliste zniekształcenie obrazu, bardzo szeroki kąt widzenia i bardzo krótkie ogniskowe)
obiektywy kitowe (kity) (sprzedawane w zestawie z aparatem – body)
obiektywy w aparatach kompaktowych
obiektywy z lustrzanek analogowych (np. obiektywy na gwint M42, które po zamontowaniu odpowiedniej przejściówki świetnie nadają się do fotografii cyfrowej)

Istnieje także typowy podział na:

obiektywy stałoogniskowe - to obiektywy z ustaloną, niezmienną długością ogniskowej.
obiektywy zmiennoogniskowe - to obiektywy, których długość ogniskowej możemy regulować w dostępnym dla konkretnego obiektywu zakresie. Obiektywy zmiennoogniskowe określane są często mianem zoom'ów.

Jasność obiektywu

To kolejny bardzo istotny element określający obiektywy. Jasność obiektywu informuje nas, jaką ilość światła przepuszcza obiektyw do komory aparatu fotograficznego. Jasność obiektywów podawana jest w postaci x lub f/x, gdzie x reprezentuje najmniejszą wartość przysłony, czyli maksymalny otwór, kiedy to do aparatu dociera największa ilość światła. Technicznie jasność obiektywu zależy również od ogniskowej. Wprawdzie istnieją obiektywy, które bez względu na długość ogniskowej mają stałą jasność np. 2.8. Są to bardzo profesjonalne obiektywy o niebagatelnych cenach. Zwykle jednak jasność obiektywu stanowi stosunek ogniskowej do średnicy otworu powstałego przy maksymalnym otwarciu przysłony.

Na przykład jakiś popularny obiektyw 18-55:

przy ogniskowej 18 ma jasność 3.5
przy ogniskowej 55 ma jasność 5.6

czyli obiektyw ten do najjaśniejszych nie należy.

Ogólnie rzecz ujmując – im niższa wartość podawana przez producenta, tym obiektyw jest jaśniejszy.
Im jest jaśniejszy obiektyw, tym lepszy i zazwyczaj droższy. Stosując jaśniejszy obiektyw możemy sobie pozwolić na krótszy czas naświetlania potrzebny do prawidłowego naświetlenia zdjęcia. Jest to szczególnie ważne przy obiektywach tele, które zwykle są używane przez zawodowców do robienia szybkich zdjęć np. sportowych, reporterskich. Dobre jasne tele to podstawowy atrybut paparazzi.